Czy nadejdą jeszcze złote czasy? Historia Pomezanii Malbork
Każdy klub w swojej historii ma lepsze i gorsze czasy, ale są też i takie, które nigdy nie miały dobrego okresu, w którym odniosłyby jakiś spektakularny sukces lub wysoko zaszły w ligowych rozgrywkach. Wszystko naturalnie zależy od wielkości miasta, z którego dany klub pochodzi, tradycji czy własnych ambicji. Inne kryterium oceny będzie miała drużyna z dużego miasta, a zupełnie odmienne z małej wsi, w której żyje kilkaset osób. Na mapie Pomorza jest klub, które swoje największe sukcesy święcił krótko po tym, jak powstał. Złote lata przyszło mu przeżywać raptem cztery lata po założeniu. Zapraszam do przeczytania historii o tym, jak Pomezania Malbork zawojowała rozgrywki ligowe i szybko wspięła się na zaplecze ekstraklasy. Dzisiaj jest to historia trudna do wyobrażenia, jednak miała ona miejsce na początku lat 90.
Pomezania Malbork powstała w 1990 roku z inicjatywy kilku miłośników futbolu m.in. Zygfryda Kruczkowskiego - dokładna data to 23 lipca 1990 roku. Założona przez nich sekcja piłkarska z początku nosiła nazwę Bractwa Piłkarskiego „Pomezania” Malbork. Założyciele rozważali też inne nazwy dla nowopowstałego zespołu m.in. Baszta czy Zamek, aby ostatecznie wybór padł na Pomezanię. Ten nowy twór powstał na podwalinach Miejskiego Międzyzakładowego Klubu Sportowego (w skrócie MMKS) „Nogat”, który w ówczesnych czasach występował na boiskach Elbląskiej Klasy Okręgowej (przyp. autora - do 1999 roku w Polsce było 49 województw).
Od początku klub chciał się szybko piąć w hierarchii pomorskich rozgrywek. W tym celu nieocenioną pomoc dostał od „Malmy”, która w znacznym stopniu zasponsorowała malborską drużynę. Przedsiębiorstwo to zajmowało się produkcją makaronów. W 1991 roku zostało sprywatyzowane, a jego właścicielem został Michel Marbot, bogaty francuski inwestor. Szybko udało się awansować do III ligi, gdzie Pomezania zaznaczyła swoją obecność nie tylko już na pomorskich boiskach. Sukcesy szybko przyciągnęły kibiców na stadion, na który, jak można przeczytać na oficjalnej stronie klubowej, przychodziło nawet ponad 3000 osób.
Swój historyczny awans do II ligi (dawne zaplecze ekstraklasy) malborczycy wywalczyli w sezonie 1993/94. Autorem tego sukcesu był dobrze dziś znany na Pomorzu trener Jerzy Jastrzębowski.
W swoim historycznym sezonie na zapleczu ekstraklasy drużyna rywalizowała z takimi zespołami jak Jagiellonia Białystok, Polonia Warszawa, Motor Lublin czy Hetman Zamość. Warto w tym miejscu jeszcze zaznaczyć, że ówczesna II liga była podzielona na dwie grupy – I i II, czyli odpowiednio zachodnią i wschodnią. W każdej z nich występowało po 18 zespołów, czyli łącznie na zapleczu ekstraklasy było 36 drużyn. Co ciekawe, w sezonie 1994/95 Arka Gdynia, Bałtyk Gdynia oraz Lechia Gdańsk również grały na zapleczu ekstraklasy, jednak nie były one w tej samej lidze co Pomezania. Występowały bowiem one w grupie zachodniej.
Na koniec swojego debiutanckiego sezonu Pomezania Malbork zakończyła rozgrywki na bardzo przyzwoitym, dziewiątym miejscu. Na uznanie zasługuje fakt, że nie przegrali oni meczu na własnym terenie, dzięki czemu ich obiekt porównywany był do pobliskiego średniowiecznego zamku.
W swoim drugim sezonie na „ekstraklasowym zapleczu”, Pomezania Malbork na koniec sezonu zajęła dwunaste miejsce. Był to dla nich o wiele trudniejszy rok niż poprzedni. Przez cały sezon zgromadzili 43 punkty, czyli jedynie o trzy więcej niż spadająca z ligi Jagiellonia Białystok.
Trzeci sezon w II lidze (1996/97) okazał się być ostatnim rokiem malborczan na zapleczu ekstraklasy. W 1997 roku spadli z ligi, zajmując szesnaste miejsce na osiemnaście drużyn. Jak się później okazało, to był kluczowy rok w historii klubu. Wraz ze spadkiem zespołu wycofał się główny sponsor (Malma) i klub zaczął borykać się z dużymi problemami finansowymi. Odeszło wielu kluczowych graczy, a drużyna po degradacji z II ligi, zaliczyła kolejny spadek i szybko wylądowała w IV lidze. W sezonie 1998/99 zdołali się jeszcze podnieść i zwyciężyć IV ligowe rozgrywki, ale powrócili tylko na jeden sezon do III ligi, z której po roku spadli. Od tamtego momentu, czyli będzie już prawie 25 lat, klub nie zdołał zagrać wyżej niż w IV lidze.
Od założenia Bractwa Piłkarskiego „Pomezania”, do pięknej historii, aż po zaplecze ekstraklasy, minęło siedem lat. Jak klub szybko znalazł się w gronie najlepszych ekip w kraju, tak prędko z niej spadł. Zdołał rozegrać trzy sezony wśród dużych piłkarskich marek, by powrócić na pomorskie boiska, gdzie przed założeniem nowej sekcji występowali przez lata.
Dziś klub rywalizuje w IV lidze, do której awansował raptem dwa sezony temu. Kibice, którzy pamiętają tamte czasy muszą zaadaptować się do innej sytuacji w klubie. Do Malborka nie przyjeżdża Wisła Kraków czy Motor Lublin, ale Grom Nowy Staw czy MKS Władysławowo. W obecnym sezonie na półmetku Pomezania zajmuje piąte miejsce w tabeli. Co prawda jest matematyczna szansa na awans, jednak wierzą w nią chyba najbardziej zagorzali kibice. Do prowadzącego Jaguara Gdańsk traci trzynaście punktów, a przed nią są jeszcze inne mocne drużyny z dużymi aspiracjami, jak Gryf Słupsk czy Bałtyk Gdynia. Ten sezon w pomorskiej IV lidze jest niezwykle ciekawy m.in. dzięki obecności takich klubów, jak Pomezania, czy kilku innych zespołów uznanych na pomorskiej mapie. Swoje plany na powrót do III ligi po 26 już latach drużyna spod krzyżackiego zamku musi chyba odłożyć na kolejny sezon.
Po tamtych latach, jak i tamtej drużynie, zostały już tylko wspomnienia. Wiele osób nie pamięta już, że w Malborku była tak mocna drużyna, która rywalizowała z najlepszymi zespołami w kraju. To pokazuje, że wiele drużyn jednak nie miało nawet takiego okresu, jaki w latach 90. miała Pomezania Malbork. Ostatnie sezony dowodzą, że poza oczywistymi wyjątkami (Lechia, Arka), obecność zespołu z naszego województwa na zapleczu ekstraklasy jest sporym osiągnięciem. Dziś, poza wspomnianą dwójką, żaden klub nie występuje na zapleczu ekstraklasy i na razie kibice muszą na taki zespół pokroju Pomezanii lat 90 poczekać. Oby jednak to były cztery lata, a nie dużo więcej.
Jarosław Kościelak
Pilkapomorze.blogspot.com
AKTUALNA TABELA 4.LIGI
| 1 | Gryf Słupsk | 81 | 90 | - | 35 | 55 | 26 | 3 | 4 | 33 | |
| 2 | Jaguar Gdańsk | 79 | 97 | - | 41 | 56 | 26 | 1 | 6 | 33 | |
| 3 | Grom Nowy Staw | 69 | 77 | - | 38 | 39 | 21 | 6 | 6 | 33 | |
| 4 | Bałtyk Gdynia [s] | 67 | 83 | - | 48 | 35 | 21 | 4 | 8 | 33 | |
| 5 | Pomezania Malbork | 56 | 76 | - | 45 | 31 | 15 | 11 | 7 | 33 | |
| 6 | Gryf Wejherowo | 54 | 79 | - | 58 | 21 | 17 | 3 | 13 | 33 | |
| 7 | Chojniczanka II Chojnice | 54 | 77 | - | 64 | 13 | 17 | 3 | 13 | 33 | |
| 8 | Anioły Garczegorze | 45 | 58 | - | 53 | 5 | 13 | 6 | 14 | 33 | |
| 9 | Supra Kwidzyn [b] | 44 | 42 | - | 64 | -22 | 12 | 8 | 13 | 33 | |
| 10 | Pogoń Lębork | 40 | 57 | - | 57 | 0 | 10 | 10 | 13 | 33 | |
| 11 | Radunia II Stężyca [b] | 40 | 59 | - | 70 | -11 | 11 | 7 | 15 | 33 | |
| 12 | MKS Solar Władysławowo | 39 | 61 | - | 75 | -14 | 10 | 9 | 14 | 33 | |
| 13 | Sparta Sycewice | 38 | 56 | - | 69 | -13 | 9 | 11 | 13 | 33 | |
| 14 | Powiśle Dzierzgoń | 37 | 43 | - | 61 | -18 | 9 | 10 | 14 | 33 | |
| 15 | Arka II Gdynia | 29 | 57 | - | 67 | -10 | 7 | 8 | 18 | 33 | |
| 16 | Gedania II Gdańsk [b] | 25 | 48 | - | 87 | -39 | 7 | 4 | 22 | 33 | |
| 17 | AS Kolbudy | 20 | 28 | - | 91 | -63 | 5 | 5 | 23 | 33 | |
| 18 | Start Miastko [b] | 16 | 39 | - | 104 | -65 | 3 | 7 | 23 | 33 |
